Puberteit bij jongens begint meestal ergens tussen de 9 en 14 jaar en is een periode vol veranderingen. Voor veel jongens is deze tijd spannend en soms verwarrend. Het lichaam groeit, het gedrag verandert, en gevoelens krijgen een nieuwe plek. Puberteit hoort bij opgroeien: iedere jongen maakt deze stap van kind naar volwassene op zijn eigen manier mee.
Het lichaam verandert zichtbaar
Tijdens de puberteit groeien jongens ineens sneller dan daarvoor. De armen en benen worden langer en spieren worden sterker. Vaak merken ze als eerste dat hun voeten en handen groter worden, nog voordat de rest van het lichaam volgt. Ook krijgen veel jongens bredere schouders en worden hun borst en rug wat breder. Het gezicht verandert ook: het kindergezicht wordt wat hoekiger en soms ontstaan er puistjes. Naast lengtegroei krijgen jongens voor het eerst haar onder de oksels, op de benen, in het schaamgebied en later ook op de borst of het gezicht. Dit hoort allemaal bij de lichamelijke rijping.
Lichamelijke veranderingen aan de voortplantingsorganen
Een ander opvallend deel van de puberteit bij jongens is de ontwikkeling van hun voortplantingsorganen. De penis en de zaadballen worden in deze jaren groter. Tegelijk begint schaamhaar te groeien. Vaak is dit één van de eerste veranderingen, samen met de groei van de zaadballen. Jongens kunnen ook voor het eerst last krijgen van een ochtenderectie of natte dromen: dit zijn tekenen dat het lichaam vruchtbaar begint te worden. Dit kan de eerste keer best spannend of ongemakkelijk zijn, maar het hoort allemaal bij groter worden.
Gevoelens en gedrag veranderen sterk
Naast het lichaam veranderen ook de gevoelens van tienerjongens flink door de puberteit. Stemmingswisselingen zijn normaal: blij, boos, verdrietig of juist zenuwachtig, het kan allemaal door elkaar heen bewegen. Soms snappen jongens zelf niet precies waar een plotseling gevoel vandaan komt. Door hormonen zijn ze sneller emotioneel of vinden ze het lastig om rustig te blijven. Ook krijgen veel pubers een andere kijk op vrienden en familie. Soms trekken ze zich terug of zoeken vaker gezelschap van leeftijdsgenoten. Ze gaan meer hun eigen mening vormen en leren zichzelf beter kennen, al duurt dat soms even.
Eigenwaarde en onzekerheid tijdens het opgroeien
Veel jongens maken zich in de puberteit zorgen over hun uiterlijk of lichaam. Ze vergelijken zichzelf met anderen: groei ik hard genoeg, zie ik eruit zoals die andere jongen, of waarom heb ik puistjes? Dit is heel gewoon, maar niet altijd gemakkelijk. Elk lichaam groeit in zijn eigen tempo. Sommige jongens krijgen al vroeg baardgroei, terwijl anderen daar een paar jaar langer op moeten wachten. Onzekerheid hoort er meestal bij, maar praten met vrienden, ouders of anderen helpt vaak om je minder alleen te voelen in deze periode. Iedereen doorloopt de puberteit op zijn eigen manier, en dat is helemaal goed.
Zelfstandigheid en meer verantwoordelijkheid
Naarmate jongens ouder worden tijdens de puberteit, krijgen ze steeds meer vrijheid om hun keuzes te maken. Ze leren zelfstandig denken en worden soms kritischer naar de mensen om hen heen. Het hoort bij het volwassen worden. Soms ervaren ouders of verzorgers dat hun zoon ineens veel discussies voert thuis of liever niet meer over alles wil praten. Jongens zoeken een balans tussen eigen keuzes en wat ouders verwachten. Nieuwe verantwoordelijkheden komen erbij, zoals huiswerk, sport, bijbaantjes of het maken van afspraken. Dit alles helpt hen om steeds zelfstandiger te worden.
De puberteit is bij iedereen anders
Puberteit jongens verloopt nooit precies hetzelfde tussen leeftijdsgenoten. De één is er vroeg bij, de ander laat, en alles daartussen is normaal. Ook de gevoelens en het zelfvertrouwen schommelen flink. Belangrijk is om te onthouden dat het allemaal bij het opgroeien hoort. Praten met anderen, vragen stellen en tijd nemen om te wennen aan al die veranderingen maken deze periode vaak makkelijker. Uiteindelijk groeit iedere jongen uit tot volwassene op zijn eigen unieke manier.
Veelgestelde vragen over puberteit bij jongens
-
Wanneer begint de puberteit bij jongens meestal?
De puberteit bij jongens begint meestal tussen de 9 en 14 jaar, maar dit kan per persoon verschillen. Sommigen beginnen wat eerder of later.
-
Hoelang duurt de puberteit gemiddeld?
De puberteit duurt vaak 4 tot 6 jaar. Tijdens deze tijd veranderen het lichaam en de gevoelens geleidelijk tot de jongen volwassen is.
-
Wat gebeurt er als je als jongen later in de puberteit komt?
Als je later in de puberteit komt dan je klasgenoten, is dat normaal. Iedereen ontwikkelt zich op zijn eigen tempo. Soms duurt het gewoon iets langer voordat de veranderingen zichtbaar worden.
-
Zijn stemmingswisselingen normaal tijdens de puberteit?
Stemmingswisselingen horen bij de puberteit. Hormonen zorgen ervoor dat gevoelens snel kunnen wisselen, van vrolijk naar boos of verdrietig.
-
Moet je je zorgen maken bij lichamelijke veranderingen?
Lichamelijke veranderingen zoals groei, puistjes of haargroei zijn heel normaal in de puberteit. Alleen als je ergens veel last van hebt of onzeker bent, is het goed om met iemand te praten. Bijvoorbeeld met een ouder, huisarts of een vertrouwenspersoon.
